Brytyjskie szkolnictwo

Proszono mnie już kilka razy o napisanie czegoś o brytyjskim szkolnictwie, pisałam już o australijskim szkolnictwie na moim drugim blogu, teraz nadszedł czas na Wyspy Brytyjskie :-) W całym Zjednoczonym Królestwie organizacja systemu szkolnictwa jest niemalże identyczna. Wszystkie przepisy dotyczące oświaty tworzone są przez rząd centralny Wielkiej Brytanii, a odpowiedzialność za ich stosowanie i sposób interpretacji pozostawiony jest lokalnym władzom LEA - Local Education Authorities, w Szkocji jest to SLA - Scottish Local Authorities, w Irlandii Północnej jest to pięć zarządów do spraw edukacji i bibliotek ELB - Education and Library Board. LEA oraz ELB przekazują odpowiedzialność dalej do szkół, kościołów, poszczególnych placówek, a te przekazują ją nauczycielom. Trudno jest porównywać brytyjskie szkolnictwo do polskiego, ze względu na terminy opisujące brytyjskie szkolnictwo, które nie zawsze da się w prosty sposób przetłumaczyć. Na przykład termin "public school" w Anglii oznacza płatną zwykle dość kosztowną szkołę prywatną. Szkoły publiczne w naszym rozumieniu tego słowa to "state schools". W Szkocji natomiast termin "public school" znaczy to samo, co u nas "szkoła publiczna/państwowa".

PODZIAŁ SZKOLNICTWA

 

W Wielkiej Brytanii szkolnictwo dzieli się na pięć stopni:

• pre-school - przedszkole 3-5 lat
• primary school - szkoła podstawowa 5-11 lat
• secondary school - średnia 12-16 lat
• further education - kształcenie pomaturalne 16-18 lat
• higher education - kształcenie wyższe 18+

Etapy kształcenia obowiązkowego są dwa:
Szkoła podstawowa: 5-11 lat,
oraz
Szkoła średnia: 12-16 lat

NURSERY SCHOOL
Przedszkole w Anglii jest również nazywane FS1, jest to pierwszy rok uczęszczania dziecka zanim pójdzie do szkoły podstawowej. Cele programu nauczania w przedszkolu są bardziej szczegółowe, ale mniej intensywne niż w przypadku szkoły podstawowej. Już od lat trzech dziecko może uczęszczać do przedszkola, które nazywa się "nursery school", "playschool", "playgroup" lub "kindergarten".

PRIMARY SCHOOL
Po ukończeniu 5 roku życia zaczyna się obowiązek szkolny, który trwa do ukończenia 16 lat. Choć istnieje możliwość rozpoczęcia nauki w wieku 4 lat, dziecko powinno zacząć chodzić do Primary School w pierwszym semestrze przypadającym po jego urodzinach. Nauka w Primary School trwa 6 lat i obejmuje dwa etapy:
1. Infant school - szkoła małego dziecka, dla uczniów od 5 do 8 lat,
2. Junior school - szkoła dla dzieci starszych, dla uczniów od 8 do 11 lat.
Dzień w szkole podstawowej podzielony jest na 3 części oddzielone przerwami. Pierwsza przerwa około godziny 10:30 jest na przekąski i trwa 15 minut. Druga przerwa w południe to "lunch time" - przerwa obiadowa, która trwa ponad godzinę dla dzieci młodszych i 45 minut dla dzieci starszych.

SECONDARY SCHOOL
W wieku lat 12 dziecko przechodzi do szkoły średniej, tzw. "secondary school" i pozostaje w niej przez 5 lat. Secondary school można podzielić na mniejsze szkoły o innych profilach (w Polsce coś jak szkoły zawodowe lub technika), czyli Comprehensive School, która łączy różne kierunki nauczania ogólnokształcącego technicznego i przedzawodowego, co daje szeroką możliwość wyboru dalszej drogi życiowej. Oprócz tych dwóch jest jeszcze Modern School, do tych szkół uczęszcza ok. 5% młodzieży, szkoły te mają charakter ogólnokształcący, a swymi programami obejmują trzy grupy przedmiotów: humanistyczne, matematyczno-przyrodnicze oraz praktyczne. Ostatni rodzaj szkoły do którego uczęszcza zaledwie 3% młodzieży to Grammar School, które możemy zaliczyć do tradycyjnych szkół ogólnokształcących, które przygotowują do studiów uniwersyteckich. Nauka w tych szkołach trwa do 18 roku życia, czyli obejmuje także dwa lata dodatkowej nauki.
Na poziomie "secondary school" można bardzo często się spotkać z wieloma prywatnymi szkołami. Są to zazwyczaj ekskluzywne placówki, głownie o klasyczno-humanistycznym kierunku nauczania, znane z dyscypliny i selekcji uczniów. W najbardziej typowych prywatnych szkołach wychowankowie mieszkają w internacie. Szkoły te przyjmują młodzież w wieku lat 13, doprowadzając ich do egzaminów końcowych zdawanych - tak jak w systemie państwowym - w wieku 18 lat. Przyjęcie do nich poprzedza ukończenie również kosztownych tzw. "Preparatory Schools", zwanych potocznie "Prep Schools" w których dzieci uczą się od wieku lat 7 do 13.

ROK SZOLNY W SZKOCJI
Szkoły są czynne 190 dni w roku, cały rok szkolny podzielony jest na 3 części. Nauka rozpoczyna się w drugiej połowie sierpnia i trwa do końca czerwca, czasami zahacza nawet o lipiec.
1. Pierwszy semestr trwa do połowy października wtedy przypadają pierwsze ferie, trwające 10 dni.
2. Drugi semestr trwa od końca października do połowy lutego, ale w połowie przypada prawie dwutygodniowa przerwa świąteczna.
3. Trzeci semestr trwa od marca do końca roku szkolnego. W trakcie trzeciego semestru przypada kolejna przerwa świąteczna tym razem Wielkanocna trwająca około dwóch tygodni.
Zajęcia trwają przeważnie od 8:50 do 3-3:15 po południu, w piątki natomiast są krótsze i kończą się około 12:20-12:30 jednak w każdej szkole wygląda to inaczej. Dzieci w szkole podstawowej mają 25-godzinny tydzień, w szkole średniej jest nieco dłuższy 27,5. Nie ma podziału na 45 minutowe lekcje w szkole podstawowej, w szkole średniej tak. To jest ta różnica między UK a Australią, w AU lekcje w obu szkołach trwają tyle samo.

Moja opinia jest taka, iż jest to bardzo prosty system, łatwy do obeznania oraz nie obciążający dzieciaków, szczególnie tych najmłodszych. Sama pamiętam gdy w liceum zaczynałam lekcje o 7:10 a kończyła nie raz po 15 lub 16 po południu. Będąc w Australii obecnie system jest podobny i bardzo nam się podoba. Córka zadowolona, więc czego chcieć więcej :-)